BIG MAC ENDEKSİ NEDİR? ÜLKELERE GÖRE NASIL HESAPLANIR?

Big Mac Endeksi' nin yaptığı, iki ülkedeki burger fiyatlarını kıyaslayarak para birimlerini oranlamak…

Ekonomi yayını yapan TV’lerde ekonomistlerden ya da döviz satış ofislerindeki uzmanlardan gayri ihtiyari duymuşsunuzdur; “Dolar olması gerekenden değerli” ya da tersi “olması gereken seviyede değil “ söylemlerini. Belki de bazılarınız bunu nasıl biliyorlar diye düşünmüşsünüzdür. İşte bu yazımızda bu konuyla ilgili uluslararası geçerliliği olan bir yönteme değiniyoruz.

Big Mac, uluslararası fast food restoranı Mc Donald's'ın ünlü hamburgeri. 45,4 g'lık 2 dana eti köftesi, 3 parça hamburger ekmeği, özel Big Mac sosu, marul, peynir ve turşudan oluşmaktadır. Ve dünyanın her yerinde aynı standarttadır.

Big Mac, Jim Delligatti tarafından 1967 yılında ilk defa üretilmiş ve Delligatti'nin Uniontown, Pensilvanya' da bulunan Mc  Donald's restoranında 45 cente satılmaya başlanmıştır. Big Mac, 1968 yılında Mc Donald's' ın tüm ABD restoranlarında satılmaya başlamış ve dünyada popüler olmuştur.

1986 yılında The Economist dergisi tarafından farklı ülkelerin para birimlerinin birbirine göre oranlarını gözlemlemek için "Big Mac Endeksi" ortaya çıkarılmıştır.

Big Mac Endeksi, The Economist Dergisi'nin Asya editörü Pam Woodall isimli çalışanı tarafından takas teorisini herkes için daha anlaşılabilir kılmak amacıyla ortaya çıkarılmıştır. Oluşturduğu hesaplama sonrası Woodall, ekonomi dünyasına burgernomics terimini sokmuştur. Bütün ülkelerde hamburger ayni olmasına rağmen koşulları gereği her ülkede oluşmuş farklı girdi maliyetlerinin birbirine oranlanmasıyla bulunan endekstir.

Big Mac Endeksi, uluslararası ekonominin en eski temellerinden birine dayanıyor: Satın Alma Gücü Paritesi (SAGP) . Bu teoride 1 doların her ülkede aynı satın alma gücüne sahip olduğu varsayılıyor. Teorinin savunucuları, uzun dönemde her ülkede para birimlerinin alışveriş sepetlerine aynı miktarda mal dolduracak şekilde dengelenmesini bekliyorlar.

Big Mac endeksi, yıllar önce ortaya çıktığında doların satın alma gücündeki değişkenliği göstermeyi hedefliyordu. 1993 yılından itibaren ise dolar karşısındaki diğer para birimlerinin de satın alma gücünün de bir göstergesi olarak değiştirildi.

Alım gücü paritesine göre, döviz kuru üzerinden gerekli ayarlamalar yapıldığında bir malın tüm ülkelerdeki fiyatı aynı olmalıdır. Tersi düşünüldüğünde; iki para birimi arasındaki döviz kuru iki ülke arasındaki fiyatlarla doğru orantılı olmalıdır. 

Bu düşüncenin nasıl işlediğini görmek için uluslararası bir dergi olan The Economist düzenli olarak bir malın birçok ülkedeki fiyatlarıyla ilgili bilgi toplar. Bu ürün de MC Donalds Big Mac Menüdür. Buna göre Big Mac fiyatı bir ülkede ne kadar yüksek ise kur da o kadar yüksektir. Örneğin Japonya'da Big Mac 370 yen , Amerika'da 4,79 dolar ise bu iki ülke arasındaki para birimleri oranının da 370/4,79 = 77,24 olması beklenir.

TL'nin ne durumda olduğuna bakarsak;  Amerikalıların yediği Big Mac fiyatı; 4,79 dolar. Türkiye'deki fiyat ise 10,25 TL. Bu durumda, endeksin işaret ettiği kur 2,14 olarak karşımıza çıkıyor. Oysa kur endeks tarihine göre 2,65 civarlarında. O halde bu ne demek oluyor? TL, dolar karşısında olması gerekenden %19,1 değersiz demek oluyor.

Turkey

July 2015

Price: $3.87 (Lira 10.25)
Raw index: undervalued by 19.1%
Actual exchange rate: 2.65
Implied exchange rate*: 2.14

Bu yazı habergzt.com'da yayımlanmış olup 8602 defa okunmuştur .

AKILLI TELEFON KULLANICILARI ŞARJ’INIZ NE KADAR GİDİYOR?

Kullanıcılar akıllı olursa akıllı cep telefonunu daha etkin kullanma imkanını buluyorsunuz…

Hepimizin vazgeçilmezi Akıllı Cep Telefonlarımızın ortak sorunu şarj konusu gündemimiz de. Kullanıcılar bir araya gelince şarjının süresini soruyoruz birbirimize. Sık sık şikâyet etsek de şarj ömrünü uzatmanın birçok yolu bulunuyor.

Cep Telefonumuzun  şarjı ve deşarjı şu anki bataryaların yapısı ve kullanımla direk orantılı. Yapısı imalatı ile ilgili. Üretici firmalar sürekli bataryaları ve şarj ünitelerini geliştiriyorlar. Artık batarya ömrü daha uzun, şarjı ise daha hızlı yapabiliyoruz.  Dolu bir bataryanın boşalması ise telefonun özelliği, kullanılan programlar ve kullanıcının kullanış biçimi ile şekilleniyor. Ceplerimizde taşıdığımız akıllı telefonlar artık birçok bilgisayardan daha güçlü. Bu da şarj ömrünü daha da kısaltıyor.

Akıllı telefonlarınızı kullanırken yapacağınız birkaç değişiklikle şarj ömrünü uzatabilmek mümkün. Duvar kâğıdı rengi, ekran parlaklığı, kablosuz bağlantılar, açık olan uygulamalar ve şarj etme alışkanlıklarınız şarj ömrünü direkt olarak etkileyenler unsurlar.

İşte size önerilerimiz;

1.      Şarj etmek için bitmesini beklemeyin, seviyesi % 40lara düştüğünde telefonu şarja takın.

2.      Telefonunuzu sürekli titreşimde tutmayın.

3.      Telefona tuş kilidi ayarlayın.

4.      Kullanılmayan uygulamaları kapatın. Arka planda sürekli çalışan program bırakmayın.

5.      Wi-Fi’ yi kullanmadığınız zamanlarda kapalı tutun. Ya da ekran açıldığında devreye girecek şekilde ayarlayın.

6.      Facebook, Twitter, Whatsapp, Instagram gibi uygulamaların bildirimlerini Şarj’ ınızın azaldığında kapatın.

7.      Telefonunuzun 3G, Bluetooth ve GPS özelliğini kullanacağınız zaman açın.

8.      Eşitleme / Senkronizasyonu kapatın, kendi kontrolünüzde Senkronize edin.

9.      Ekran parlaklığını azaltın ya da otomatiğe alın.

10.  Telefonunuzun tuş kilidini etkinleştirin.

11.  Şarj’ ınız azaldığı zaman acil kullanımız için uçak moduna alın.

12.  Telefonunuzu aşırı sıcak ortamlardan uzak tutun. İdeal sıcaklık 16° ila 22°C.

13.  Uygulamaları sürekli güncel tutun.

Kullanıcılar akıllı olursa Akıllı Cep Telefonunu daha etkin kullanma imkanını buluyorsunuz. Şarj süresini uzatmak için çeşitli programlarda var. Bunları telefonunuza yüklüyorsunuz. Telefonunuzun bataryasının ömrünü takvimlerle bilgi verici özelliğe sahip olan bu programlar, optimizasyon seçenekleriyle boş yere arka plan uygulamalarını engeller ve kapatır. Yalnız bu konuda uzman birinden yardım isteyerek yükleme yapın.

 Hızlı şarj için önerimize gelince; Kendi orijinal şarj ünitesini ve kablosunu kullanın. Şarj yaparken uçak moduna alın, telefonunuzun daha hızlı şarj olduğunu göreceksiniz. Telefonunuzu belirli tarzdaki kılıflar üzerindeyken şarj etmeyin. Telefonunuzu uzun bir süre boyunca kullanmadan saklamak istiyorsanız yarım şarj edilmiş olarak saklayın.

Kolayca yapabileceğimiz  bahsettiğimiz çözümlerle hem istediklerimizi yapabilir hem de şarjın ömrünü uzatabiliriz. Böylelikle telefonumuzu daha etkin kullanabiliriz.

Bu yazı habergzt.com'da yayımlanmış olup 6737 defa okunmuştur .

Son Yazılar

3 BOYUTLU GÜVENLİK SİSTEMİ İLE İNTERNETTEN GÜVENLİ ALIŞVERİŞ İMKÂNI

Bankalar sahtekarlara karşı müşterilerini korumaya çalışıyor. Her Geçen gün yeni yeni sistemler devreye giriyor...

3 Boyutlu Güvenlik Sistemi (3D Secure), internetten güvenli alışveriş yapmanızı sağlayan bir sistemdir. Uluslararası Güvenlik Platformu ödeme sürecindeki işyeri-banka-kart sahibinin sorumluluklarını düzenleyen bir modeldir. Sistemle hem kart sahipleri hem de üye işyerleri sahtekârlıklara karşı güvence altına alınıyor. Sistem Visa için "Verified By Visa", MasterCard için "SecureCode" güvenceleriyle karşınıza çıkıyor.

Diğer taraftan, “ELEKTRONİK TİCARETTE HİZMET SAĞLAYICI VE ARACI HİZMET SAĞLAYICILAR HAKKINDA YÖNETMELİK”  26.8.2015 tarih 29457  RG’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Çıkarılan yönetmeliğin en önemli konusunu güvenlik oluşturuyor. Siteler, güvenli alışveriş için gereken güvenlik sertifikalarına da sahip olacak. Alışveriş sitelerinin güvenliğinin sağlanması için belirlenen güvenlik standartları uygulanacak.

Tüm bu önlemlerin tek amacı, insanların güvenli alışveriş yapmalarını sağlamak dolandırılmalarının önüne geçmek için.

Uluslararası Güvenlik Platformu işleyişinde, kullanıcının ödeme bilgilerinin alınmasından sonra kredi kartı kimlik bilgilerinin kartı basan banka tarafından doğrulanmasını gerektiriyor. Yeni sistem ile kendi belirleyeceğiniz şifre ve kişisel güvenlik cümleniz ile ödeme yapacağınız için kart bilgileriniz koruma altına alınıyor. Sizden başka hiç kimse şifrenizi bilmediği için kartınızla alışverişleriniz daha güvenli oluyor. 3D Secure sisteminde, sanal ödeme işlemi gerçekleşirken, banka tarafından kart sahibine sadece kendisinin bildiği ödeme şifresi sorulmakta ve kart sahibinin kimliği doğrulanmaktadır. Bu sayede yetkisiz kişilerce kredi kartlarının internet ortamında kullanılmasının önüne geçiliyor.

 3 Boyutlu Güvenlik Sistemi ile internet alışverişi sırasında; müşteri, banka ve iş yeri arasındaki bilgi akışı özel şifre ve anahtarlar ile sağlanıyor. Bu sistemi entegre olan iş yerlerinden alışveriş yapan kart hamilleri işlem sırasında bankanın güvenli ortamında 3D Secure şifresini girerek alışveriş yapmaktadır. Alışveriş esnasında cep telefonunuza gelen tek kullanımlık Akıllı SMS ile alışverişinizi güvenle tamamlıyorsunuz.

Bazı bankalarda kartları sisteme otomatik olarak kaydediyor. Bazı bankalarda ise 3 Boyutlu Güvenlik Sistemi'ne kayıt yapıyorsunuz. Kayıt için istenilen bilgileri girdikten sonra yönlendirildiğiniz sayfada kişisel güvenlik mesajınızı oluşturmanız ve cep telefonu bilginizi tanımlamanız gerekiyor. Dilerseniz kişisel güvenlik mesajınızı kendi belirleyeceğiniz bir mesaj ile değiştirebiliyorsunuz. Her işlem için sistem akıllı SMS gönderiyor. Akıllı SMS şifresini sisteme girip, alışverişinizi güvenle tamamlamanızı sağlıyorsunuz.

Bu yazı habergzt.com'da yayımlanmış olup 6804 defa okunmuştur .