Son zamanlarda 4G ihalesi derken 5G tartışmaları ve nihayetinde 4,5G olarak ihale şartnamesinin değiştirilmesi gibi kamu oyuna mal olmuş ve insanların kafasındaki “Nedir bu 1,2,3 ve 4G teknolojileri” konusunda merakını gidermek ve bilgi edindirmek amacıyla konu araştırılıp sizler için özetlenmiştir.
Hepimizin bildiği sabit kablolu telefon ve internet hatlarından kablosuz iletişim sistemine geçişte baş döndürücü gelişmeler yaşanıyor. Çok değil bundan 20-25 sene önce bu teknolojilerin bu denli gelişeceğini hiç birimiz düşünemiyorduk. Analog, GSM, SMS, GPRS, 3G ve 4G kavramları ne anlama geliyor birçoğumuz bilmesek de adeta benliğimizde yer etmiştir. Bilgiye kısa sürede erişimi sağlayan internet yaşamımızın vazgeçilmez bir parçası haline gelmiş ve daha hızlı ve kaliteli hizmet sağlayan genişbant teknolojilerinin gelişmesiyle de veri alışverişi hızlanmıştır. Bilgisayar üzerinden yapılan sosyal, ticari ve eğitimsel aktivitelerin hatta TV yayınlarının sabit mekândan bağımsızlık kazanıp mobil cihazlar ile gerçekleştirilmeye başlaması neticesinde bu alanda teknolojik gelişim hızlandı. Sabit erişim teknolojilerinin geliştirilerek mobil cihazlar üzerinden kullanılabilmesi için hızlı ve kaliteli internet erişimi talebine istinaden kablosuz mobil iletişim sistemi ve daha yüksek bant genişliği gerektiren mobil teknolojilerin ortaya çıkması ile mobil genişbant iletişim teknolojisi atak yaptı.
Birinci Nesil (1G); Kapsama alanının çok küçük olması ve her kullanıcıya özel bir frekans ayrımına neden olan sabit telefonlarda da geçerli analog yaklaşımının kullanılmasıdır. Kullanılan teknolojiye 1. Nesil (1G) adı verilmiştir.
Tamamıyla ses iletim odaklı olup iletim için analog yaklaşım kullanmaktadır. Bu sistemler, genellikle üçüncü şahıslar tarafından, dinlenebiliyordu. Standartlardan bazıları, NMT, AMPS, Hicap, CDPD, Mobitex, DataTac dır.
İkinci Nesil (2G); Hücre tabanlı mobil iletişim teknolojilerinin kullanılmaya başlanması, kaliteli ses iletiminin yanı sıra veri aktarımı, küresel mobilite, daha yüksek bant genişliği ve mültimedya uygulamaları getiren 2G sistemi 1G’den farklı olarak dijital modülasyon teknikleri ile dijital iletimi kullanmaktadır. Mobil için Küresel Sistem (Global System for Mobile-GSM), 2G’nin en yaygın kullanılan ve abone sayısı en fazla olan standarttır. Ayrıca GSM ile birlikte veri aktarım kavramı gelişmiştir ve o günden bu yana Kısa Mesaj Servisi (Short Message Service-SMS) yaygın olarak kullanılmaktadır. Hem devre hem de paket anahtarlamayı kullanan teknolojilere 2.5G adı verilmiştir. Bu ara neslin en önemli temsilcisi olan Genel Paket Radyo Servisi (General Radio Packet Service-GPRS). Yüksek Hızlı Devre Anahtarlamalı Veri (High-Speed Circuit-Switched Data-HSCSD) adından da anlaşılabileceği gibi devre anahtarlama kullanan ve GPRS’den daha kaliteli veri iletişimi sağlayan bir metottur. 2.75G yeni ara nesili ifade eden GSM Evrimi için Geliştirilmiş Data Hızları (Enhanced Data Rates for GSM Evolution-EDGE) teknolojisi geliştirilmiştir.
2.nesil ticari merkezli olup, dijital sistemlerdi. Şu anki pazarın, yaklaşık %60'ına sahip olan bu sistemlerde Avrupa standartları egemen bulunmaktadır. İkinci nesil standartlar, GSM, iDEN, D-AMPS, IS- 95, PDC, CSD, PHS, GPRS, HSCSD ve WiDEN dir.
Üçüncü Nesil (3G); Abone sayısındaki artışa bağlı olarak şebeke kapasitesindeki artış, yüksek hızda veri iletimi ve çok ortamlı uygulamalar için gerekli olan talepleri karşılamak üzere 3.nesil teknoloji ortaya konulmuştur.
Yüksek kalitede ses-görüntü-veri iletimi ve küresel kapsamada kesintisiz kaliteli haberleşmeyi sağlamak amacıyla geliştirilmiştir. Ara nesillerden farklı olarak 3G’nin yeni bir jenerasyon ilan edilmesinin nedeni farklı teknolojiler ile yeni katma değerli servisler sağlamasıdır. 3G ile yüksek veri hızı ve daha geniş bant frekansları ile erişim başlamıştır. Çoklu ortam uygulamaları, evrensel mobilite, yüksek kalite, değişken hız seçenekleri ve ses iletimi yerine veri iletimine odaklı mimari 3G’nin sağladığı avantajlardır. 3G teknolojisi yüksek hızlı erişim ve IP tabanlı servislerin birleştirerek interneti, popüler mobil cihaz hizmetlerinden biri haline getirmiştir.
3G uygulamaları; ses aktarmaları, mesaj aktarmaları, video konferans ve görüntülü telefonlar, internete erişim ve yüksek hız oranında veri aktarma, cep telefon ile tv kanallarını seyretmek, kullanıcı durum uygulamalarını içeriyor.
Dördüncü Nesil (4G); 4G, daha yüksek mobil internet hızı, daha fazla data kapasitesi ve düşük gecikme süresi sunan dördüncü nesil telekomünikasyon hizmetidir. 4.Nesil kablosuz teknolojisi ultra yüksek bant genişliği sağlayan mobil iletişim alanının bir aşamasıdır. Sabit veri iletim hızı olan 100Mbps’a ulaşmak, uçtan uca hizmet sunmak ve her yerde kesintisiz haberleşmeyi sağlamak amacıyla geliştirilmiştir. 4G’nin nihai hedefi mobil ağlar arasındaki çoğulluk ve bolluğu, bir video, veri ve sesi desteklenen, IP’ye dayalı uluslar arası merkezi ağ ile değiştirmektir.
LTE teknolojisini NTT DoCoMo firması 2004 yılında ilk Japonya'da duyurmuştur. 4G testi ise ilk olarak 2009 yılında telekomünikasyon şirketi Verizon tarafından ABD'nin Boston ve Seattle kentleri arasında yapılmıştır. Video, dosya indirme ve yükleme, internette gezinti, ses transferi, Voice over Internet Protocol (VoIP) ile LTE 4G üzerinden test edilmiştir. 4G, hizmet kalitesi (HK) ve kablosuz geniş bant erişimi, Çok ortamlı mesajlaşma hizmeti, video sohbet, taşınabilir TV, yüksek çözünürlüklü TV kapsamı, DVB, gibi gelecek olan uygulamaların hız gerekliliklerini oturtmak, ses ve veriler gibi minimal hizmet ve "herhangi bir zamanda-herhangi bir yerde" gerçekleşen diğer hizmetler için geliştirilmiştir.
LTE teknolojisinin operatörler için baz istasyonları gibi yeni donanımlar gerektirmesi sebebiyle maliyeti operatörler için yüksektir. Bununla doğrultulu olarak kullanıcılara erişim maliyeti de yüksektir. Ayrıca kullanıcıların LTE’yi kullanmak için yeni mobil cihazlar edinmeleri gerekmektedir.
LTE-Advanced(4.5G) LTE-Advanced sistemi, 4G LTE sistemi üzerine kurulu bir teknolojidir. LTE ile farkı, LTE-Advanced'in 2 tane taşıyıcıyı birleştirip 300 Mbps hızına ulaşılabilmesidir.
Sonuç olarak; 1G iletişimde analog modülasyon ve sistemin kullanılması ve kapsama alanı çok düşük, her kullanıcıya belli bir frekans ayrımı ve hücresellikten uzak bir şekilde sadece ses iletimi yapılmakta iken gelişen 2G ve onun en önemli temsilcisi GSM ile birlikte sayısal iletişim sağlanmış ve ses iletişiminin kalitesindeki artışla beraber data transferi de mümkün kılınmıştır. Beklenenden uzun bir sürenin ardından 3G kullanıcılara sunulmuş ve cepten internet hizmeti-genişbant internet erişimi-çoklu ortam uygulamalarında yüksek kalite kullanıcıların hizmetine alınmıştır. Bu teknolojiyi temsilen öne çıkan yaklaşım UMTS olmuştur. 3G gelişimini tamamlayamadan ardından son gelişme 4G yetişmiş ve LTE bir çok ülkede kullanıcıların deneyimine sokulmuştur. LTE ile sabit erişimde sağlanan hızlar ultra mobil genişbant erişim hızlarına ulaşmak amaçlanmıştır. 3G ve 4G karşılaştırıldığında 4G’nin daha yüksek hızlara ulaşması beklenmektedir. 2010 yılından itibaren 4G teknolojisine adım atmasıyla birlikte ABD’de mobil kullanıcı sayısında büyük bir artış olmuştur.
Ülkemizde de (Eğer 5G teknolojisine geçiş 5-6 yıl alacaksa ki alacak gözüküyor.) bir an evvel ilgili mercilerce 4,5G ihalesinin yapılıp (26 Ağustos olarak açıklandı), operatörlerin; kullanıcılarının aldıkları hizmet kalitesini yükseltmeleri ve daha ucuza bu hizmetleri temin etmeleri dolayısıyla mobil kullanıcı artışına ivme kazandırmaları ve en kısa zamanda yeni nesil teknolojiyi tanıştırmalarını bekliyoruz. Bundan sonraki teknolojiye de (5G)diğer ülkelerle aynı anda geçmek için önlem alınmasını temenni ediyoruz. Ülkemiz vatandaşı 5 sene geriden takip etmemeli. Çok hızlı olacak 5G, zamanının en akıllı interneti olacağından, ona bağlanan cihazların da daha akıllı olması gerekecek. Çamaşır makineleri, trafik kameraları, sürücüsüz otomobiller, akıllı yollar ve ağaçlara bağlı sensörler, ağ üzerinden sürekli olarak veri alışverişinde bulunacaklar. 5G'nin özellikleri arasında "son derece yüksek güvenilirlik" maddesi de var.
Yasal Uyarı: Bu yazıyı kullanmak ya da alıntı yapmak isterseniz, yazarın adını belirtip, site ismiyle birlikte açık link verip kaynak göstermelisiniz.
